اثر شاخصهای آموزشی و تكنولوژی آموزشی بركارایی  نیروی انسانی در دبیرستانهای پسرانه

 

چكیده

سرمایه گذاری در نیروی انسانی از اساسی ترین بخشهای توسعه بلندمدت و پایدار است و برخی بر این باورند كه بسیاری از مشكلات و معضلات موجود در جامعه ایران را بایست به عدم آموزش صحیح در دوران قبل از دانشگاه ارتباط داد. در این راستا این تحقیق خواهد كوشید اثر تكنولوژی آموزشی بركارایی نیروی انسانی دبیرستانهای پسرانه منتخب منطقه 2 تهران را مورد بررسی و ارزیابی قرار دهد. در این مطالعه از روش ناپارامتری تحلیل پوششی داده ها استفاده شده است.  ابتدا قرار بر این بود كه اثرات شاخص آموزش و تكنولوژی آموزشی بر كارایی فنی نیروی انسانی مورد بررسی قرار گیرد ولی به دلیل محدودیتهای آماری در جمع آوری اطلاعات دبیرستانها و به دلیل اینكه تنها آمار 15 دبیرستان پسرانه منطقه 2 به دست محقق رسید به ناچار دو سناریو برای این تحقیق گزینش گردید. سناریوی اول به بررسی تأثیرات آموزش بر كارایی فنی نیروی انسانی می پردازد و سناریوی دوم نیز اثر تكنولوژی آموزشی بر كارایی را مورد ارزیابی قرار می دهد. داده های مورد استفاده در سناریوی اول(اثر آموزش) بر سطح كارایی عبارتند از: سرانه معلم به دانش آموزش (smd) ، میانگین سابقه كار معلمین (mskm) ، میانگین پیشرفت تحصیلی  دانش آموزان(mptd) ، و داده های مورد استفاده در سناریوی دوم(اثر تكنولوژی آموزشی بر سطح كارایی) نیز عبارتند از: سرانه كتاب به دانش آموز (skd) ، سرانه مساحت آزمایشگاه (sma) وسرانه كامپیوتر (sk) ، ستانده ها مورد استفاده در هر سناریو نیز میانگین دروس اختصاصی (mde) و میانگین دروس عمومی(mdo) بوده اند. نتایج این تحقیق نشان می دهند در هیچ یك از مدلهای روش تحلیل پوششی داده ها (CCRوBCC) ،‌رابطه معنی داری میان شاخصهای آموزشی و تكنولوژی آموزشی بر درجات كارایی دبیرستانها مورد مطالعه مشاهده نكرده ایم. بنابراین فرضیه های ما كه مبنی بر تأثیر مثبت آموزش معلمان مدارس منطقه 2 و بكارگیری تكنولوژی آموزشی و محیط آموزشی بر كارایـی فنـی نیروی انسانی است رد می شود؛ در واقع این فرضیات شرطهای لازم هستند ولی كافی نمی باشند. به نظر می رسد در كارایی دبیرستانهای منطقه 2 عوامل دیگری نظیر كیفیت مدیریت و كیفیت تدریس، چگونگی قرار گرفتن مدارس از نقطه نظر جغرافیایی در درون منطقه 2 موثر بوده باشد.

 

فهرست مطالب:

چكیده

فصل اول : کلیات تحقیق .......................................................................................... 1                                                                                     1-1- مقدمه ........................................................................................................... 2

1-2- شناخت وطبقه بندی فواید اقتصادی آموزش و پرورش .............................................. 4

1-2-1-فواید خصوصی آموزش و پرورش.................................................................... 5

1-2-2 - فواید خصوصی مستقیم ................................................................................ 5

1-2-3-فواید خصوصی غیر مستقیم ............................................................................ 5

1-2-4-فواید اجتماعی آموزش و پرورش ...................................................................... 6

1-2-5-فوایداجتماعی مستقیم ...................................................................................... 7

1-2-6-فواید اجتماعی غیرمستقیم ................................................................................ 7

1-3-اهداف و ضرورت پژوهش ................................................................................ 9

1-4-فرضیه های تحقیق (پژوهش).............................................................................. 9

1-5-كلیات پژوهش ................................................................................................. 10

فصل دوم :مروری بر ادبیات تحقیق............................................................... 11

مبانی نظری تحقیق ومروری برمطالعات تجربی ....................................................................... 12

2-1-مقدمه ............................................................................................................ 12

2-1-1-دیدگاههای اقتصاد دانان كلاسیك درباره اهمیت اقتصادی آموزش................................ 13

2-1-2-دیدگهای اقتصاددانان نئوكلاسیك درباره اهمیت اقتصادی آموزش................................ 16

2-1-3-دیدگاههای اقتصاددانان معاصر درباره  اهمیت اقتصادی آموزش................................ 17

2-2-نظریه سرمایه انسانی ....................................................................................... 31

2-2-1-مفهوم سرمایه انسانی ..................................................................................... 33

2-2-2-سرمایه گذاری درسرمایه انسانی ...................................................................... 35

2-2-3-ویژگیهای سرمایه انسانی ............................................................................... 38

2-2-4-كاركردهای سرمایه انسانی ............................................................................. 43

2-2-5-تشكیل سرمایه انسانی ازطریق آموزش و پرورش ................................................. 46

2-2-6-تشكیل سرمایه انسانی از طریق آموزش ضمن خدمت.............................................. 50

2-3-نقش آموزش و پرورش دررشد و توسعه اقتصادی .................................................... 51

2-3-1-انواع آموزش و پروش و رشد اقتصادی ............................................................. 54

2-4-سرمایه گذاری درآموزش و پرورش ..................................................................... 62

2-5-توجیه اقتصادی درآموزش و پرورش..................................................................... 64

2-6-كیفیت آموزش و پرورش ................................................................................... 69

2-7-تحقیقات انجام شده درجهان ................................................................................ 74

فصل سوم :روش اجرای تحقیق ................................................................................. 88

متدولوژی تحقیق..................................................................................................... 89

مقدمه .................................................................................................................. 89

3-1-تابع تولید ....................................................................................................... 93

3-1-1-روشهای پارامتری ....................................................................................... 93

3-1-2-روشهای ناپارامتری ..................................................................................... 94

3-2-ویژگیها و قابلیتهای روش تحلیل پوششی داده ها (DEA)........................................... 95

3-2-1-مزایای روش تحلیل پوششی داده ها.................................................................... 95

3-2-2-معایب روش تحلیل پوششی داده ها..................................................................... 97

3-3-تعریف واحدهای تصمیم گیری (DMU)................................................................ 97

3-4-انواع كارایی ازدیدگاه فارل ................................................................................ 98

3-5-كارایی درتحلیل پوششی داده ها (DEA)................................................................ 101

3-6-مدلهای DEA ................................................................................................ 102

3-6-1-مدل CCR.................................................................................................. 103

3-6-1-1-تعریف كارایی درمدل CCR........................................................................ 105

3-6-1-2-مثالهای مربوطه به مدل CCR...................................................................... 105

3-6-1-3-مدلهای ستانده گراو نهاده گر درمدل CCR....................................................... 110

3-6-2-مدل BCC.................................................................................................. 116

3-6-3-تفاوت CCR و BCC................................................................................... 118

3-7-مدل اندرسن – پیترسون(AP).............................................................................. 120

3-8-بررسی بازده مقیاس درروش DEA..................................................................... 122

3-9-جمع بندی....................................................................................................... 125

فصل چهارم :تجزیه و تحلیل داده ها ........................................................................... 128

تجزیه و تحلیل نتایج حاصل از مدل DEA.................................................................... 129

4-1- مقدمه ........................................................................................................... 129

4-2-معرفی دبیرستانهای موردمطالعه........................................................................... 130

4-3- انتخاب داده ها و ستانده ها ................................................................................ 132

4-4-معرفی مدل مورد استفاده ................................................................................... 134

4-5-تجزیه و تحلیل نتایج.......................................................................................... 135

4-5-1-تاثیر آموزش بركارایی دبیرستانها .................................................................... 141

4-5-2-تاثیر تكنولوژی آموزشی بركارایی دبیرستانهای منطقه (2)....................................... 149

4-5-3-بررسی فرضیات تحقیق ................................................................................. 157

4-5-4-عامل تولید مازاد (اضافی) Slack...................................................................... 159

4-5-5-انتخاب الگوی مناسب برای بنگاه ...................................................................... 160

4-6-خلاصه ای از تجزیه و تحلیل نتایج ...................................................................... 165

4-6-1-تجزیه و تحلیل جدول 16-4 ............................................................................ 167

4-6-2-فرق كارایی فنی و كارایی مقیاس ...................................................................... 169

فصل پنجم :نتیجه گیری و پیشنهادات .......................................................... 171

نتیجه گیری و پیشنهادات .......................................................................................... 172 

منابع ................................................................................................................... 174