راهكارهای توسعه نیروی انسانی نخبه و پیشگیری از فرار مغزها

   عنوان تحقیق «راهكارهای توسعه نیروی انسانی نخبه و پیشگیری از فرار مغزها» است كه با روش فراتحلیل (Meta-Analysis) انجام شده است.

   هدف فراتحلیل حاضر نیل به نتایج كلی و كاربردی از طریق تركیب منابع و مطالعاتی است كه در داخل كشور در زمینة « توسعه نیروی انسانی نخبه و پیشگیری از فرار مغزها» صورت گرفته است.

   این فراتحلیل كه از طریق بررسی و ارزیابی 48 اثر علمی انجام شد دو بُعد روش شناختی و محتوایی را مد نظر قرار داد. در بُعد روش شناختی نتایج نشان داد كه مطالعات مورد بررسی در عین حال كه انباشت خوبی از ایده‌های نظری و راهكارهای عملی را ارائه می‌كنند دارای اشكالات و نواقص متعددی هستند از جمله: عدم سازگاری بین اهداف، چارچوب نظری، روش تحقیق، نتایج و راهكارها- بدیهی بودن بسیاری از فرضیه‌ها- عدم استفاده از تكنیك‌های پیشرفتة تجزیه و تحلیل- مناسب نبودن حجم نمونه – اتكا به روش‌های نظری و …

   از جنبة محتوایی نیز این فراتحلیل پس از آسیب شناسی مختصر مطالعات و مشخص نمودن مشكلاتی چون عدم تناسب نتایج با اهداف پژوهش، ضعف ارتباط و تناسب راهكارها با هدف تحقیق و … در جستجوی تئوری مشترك و بنیادین تحقیق برآمد. در این بررسی مشخص گردید 6/39 آثار مبتنی بر تئوری جاذبه- دافعه و 4/37 درصد مبتنی‌بر آموزه‌های نظری مشابه و مرتبط با آن بوده‌اند. در درجه سوم 6/16 درصد آثار به سایر تئوریها تكیه كرده‌اند كه آنها نیز عمدتاً تعارضی با گروه اول و دوم نداشته و به دلیل وسعت و قابلیت فراگیری كه تئوری جاذبه- دافعه دارد می‌توان از آموزه‌های آنها چون مبحث «چرخش مغزها» به عنوان مكمل بهره گرفت.

   در زمینة راهكارهای پیشنهادی، این تحقیق نشان داد كه 72% از 255 پیشنهاد ارائه شده، غیر شفاف و كلی و تنها 28% آنها قابل اجرا و شفاف‌اند.

   سپس این راهكارها به چهار سطح بین‌المللی، ملی (كلان) میانی ( سازمانی) و خُرد (بازیگران) تقسیم گردید. در این میان تأكید اصلی محققان بر راهكارهای سطح ملی (جامعه – كشور- دولت) بوده است.

   در بخش پیشنهادات تلاش شد ضمن استفاده از پیشنهادات محققان، الزامات اجرایی تئوری محوری تحقیق را در قالب پیشنهاد هفت سیاست‌ و 9 برنامة عملی بیان كنیم.

فهرست مطالب