بررسی میزان فراوانی کرم‌های روده ای در سگ‌های ولگرد شهرستان مشهد

 این تحقیق به منظور تعیین شیوع کرم های روده ای در سگ های ولگرد در شهرستان مشهد، با توجه خاص به انگل هایی که می توانند به انسان منتقل شوند،انجام شد.در این آزمایش جمعا ۷۲ قلاده سگ ولگرد بالغ و ۲۸ سگ ولگرد جوان از مهر ماه ۱۳۹۰ تا مرداد ماه ۱۳۹۱ جمع آوری و به منظور تعیین وجود انگل های کرمی روده ای کالبد گشائی شدند.

شیوع کلی کرم های روده ای ۸۶% بود ( ۸/۹۲-۲/۷۹% CI: ۹۵% ). میزان شیوع آلودگی به کرم های روده ای تشخیص داده شده عبارت بودند از:توکسوکارا کانیس(۲۹٪)،توکساسکاریس لئونینا(۷٪)،آنکیلوستوما کانینوم (۲٪) ،تنیا هیداتیژنا (۴۳٪)، دیپیلیدیوم کانینوم (۳۹٪)، اکینوکوکوس گرانولوزوس (۳۸٪)، مزوسستوئیدس لینه آتوس (۱۶٪)، تنیا مولتی سپس (۱۱٪)، تنیا اوویس (۳٪).

هیچ اختلاف معنا‌ داری در میزان شیوع آلودگی کرمی سگ‌های ماده(۶/۸۶%) و سگ‌های نر(۷/۸۹%) و یا بین سگ‌های جوان(۸۹%) و سگ‌های بالغ(۲/۷۲%) مشاهده نشد. بهر‌حال شیوع اکینوکوکوس گرانولوزوس،تنیا هیداتیژنا و دیپیلیدیوم کانینوم یک روند صعودی را با افزایش سن میزبان به طور قابل توجهی نشان داد.

بر اساس داده های به دست آمده در این مطالعه، شیوع نسبتا بالای اکینوکوکوس گرانولوزوس و توکسوکارا کانیس در سگ های ولگرد این ناحیه گزارش گردید. با توجه به تاثیر آن در سلامتی عمومی انسان، لازم است اقدامات کنترلی مناسب و انجام روش‌های پیشگیری در سگ‌های ولگرد انجام گیرد.

کلمات کلیدی: کرم های روده ای، میزان فراوانی، ،سگ های ولگرد،مشهد  

فهرست مطالب

مقدمه.............................................................................................................................................................۱

فصل اول: کلیات

۱- انگل های کرمی-روده ای سگ............................................................................................................۳

۱-۲- نماتود....................................................................................................................................................۴

۱-۲-۱- توکساسکاریس لئونینا.................................................................................................................۴

۱-۲-۲- توکسوکارا کانیس.........................................................................................................................۶

۱-۲-۳- انکیلوستوما برازیلینس..............................................................................................................۱۲

۱-۲-۴- انکیلوستوما کانینوم...................................................................................................................۱۳

۱-۲-۵- اونسیناریا استنوسفالا................................................................................................................۱۷

۱-۲-۵-۱- مهاجرت نوزاد پوستی..........................................................................................................۱۸

۱-۲-۶- استرونژیلوئیدس استرکورالیس...............................................................................................۱۹

۱-۳- سستود...............................................................................................................................................۲۴

۱-۳-۱- تنیا هیداتیژنا...............................................................................................................................۲۴

۱-۳-۲- تنیا اوویس...................................................................................................................................۲۶

۱-۳-۳- تنیا تنیه فورمیس......................................................................................................................۲۸

۱-۳-۴- تنیا مولتی سپس.......................................................................................................................۳۰

۱-۳-۵- اکینوکوکوس گرانولوزوس........................................................................................................۳۲

۱-۳-۶- اکینوکوکوس مولتی لوکولاریس.............................................................................................۴۲

۱-۳-۷- دیپیلیدیوم کانینوم....................................................................................................................۴۸

۱-۳-۸- مزوسستوئیدس لینه آتوس......................................................................................................۵۱

۱-۳-۹- اسپیرومترا مانسونوئیدس.........................................................................................................۵۳

فصل دوم: مروری بر تحقیقات انجام شده

۲- تحقیقات انجام شده در جهان...........................................................................................................۵۵

۲-۱- تحقیقات انجام شده در ایران........................................................................................................۶۵

فصل سوم: مواد و روش ها

۳- منطقه مورد مطالعه.............................................................................................................................۷۲

۳-۱- مواد و وسایل مورد نیاز..................................................................................................................۷۳

۳-۲- نمونه گیری......................................................................................................................................۷۳

۳-۳- کالبد گشایی....................................................................................................................................۷۳

۳-۴- جداسازی کرم ها............................................................................................................................۷۳

۳-۵- تشخیص............................................................................................................................................۷۴

۳-۶- تجزیه و تحلیل نتایج......................................................................................................................۷۵

فصل چهارم: نتایج

۴- نتایج........................................................................................................................................................۷۶

فصل پنجم: بحث، نتیجه گیری و پیشنهادات

۵- بحث و نتیجه گیری............................................................................................................................۸۳

۵-۱- پیشنهادات........................................................................................................................................۸۸

فهرست اشکال

فصل اول: کلیات

شکل ۱-۱- توکساسکاریس لئونینا....................................................................................................۵

شکل ۱-۲- توکسوکاراکانیس.............................................................................................................۶

شکل ۱-۳- سیر تکاملی توکسوکاراکانیس......................................................................................۹

شکل ۱-۴- بافت هایی که ممکن است در معرض آلودگی توکسوکارا قرار گیرد................۱۱

شکل ۱-۵- انکیلوستوما برازیلینس................................................................................................۱۲

شکل ۱-۶- انکیلوستوما کانینوم......................................................................................................۱۳

شکل ۱-۷- سیرتکاملی انکیلوستوما کانینوم................................................................................۱۶

شکل ۱-۸- انتهای قدامی اونسیناریا استنوسفالا.........................................................................۱۸

شکل ۱-۹- مهاجرت نوزاد انکیلوستوما و سایرکرمهای قلابدار درپوست پای انسان...........۱۹

شکل ۱-۱۰- نسل انگلی و نسل آزادزی استرونژیلوئیدس استرکورالیس..............................۲۰

شکل ۱-۱۱- استرونژیلوئیدس استرکورالیس...............................................................................۲۱

شکل ۱-۱۲- سیرتکاملی استرونژیلوئیدس استرکورالیس.........................................................۲۳

شکل ۱-۱۳- تشخیص تفریقی لاروهای انکیلوستوما و استرونژیلوس....................................۲۳

شکل ۱-۱۴- اسکولکس و بند بارور تنیا هیداتیژنا......................................................................۲۴

شکل ۱-۱۵- سیر تکاملی تنیا هیداتیژنا.......................................................................................۲۵

شکل ۱-۱۶- بند بارور تنیا اوویس.................................................................................................۲۶

شکل ۱-۱۷- سیر تکاملی تنیا اوویس...........................................................................................۲۷

شکل ۱-۱۸- سیر تکاملی تنیا تنیه فورمیس...............................................................................۲۹

شکل ۱-۱۹-اسکولکس و بند بارور تنیا مولتی سپس................................................................۳۰

شکل ۱-۲۰- سیر تکاملی تنیا مولتی سپس................................................................................۳۱

شکل ۱-۲۱-اسکولکس و کرم بالغ اکینوکوکوس گرانولوزوس.................................................۳۲

شکل ۱-۲۲-ساختمان کیست هیداتیک اکینوکوکوس گرانولوزوس.......................................۳۴

شکل ۱-۲۳- شن هیداتیک.............................................................................................................۳۵

شکل ۱-۲۴- سیرتکاملی اكینوكوكوس گرانولوزوس..................................................................۴۰

شکل ۱-۲۵- پراکندگی جغرافیایی اکینوکوکوس گرانولوزوس................................................۴۱

شکل ۱-۲۶- کرم بالغ اكینوكوكوس مولتی لوكولاریس............................................................۴۲

شکل ۱-۲۷- سیرتکاملی اكینوكوكوس مولتی لوكولاریس.......................................................۴۵

شکل ۱-۲۸- پراکندگی جغرافیایی اکینوکوکوس مولتی لوكولاریس.....................................۴۷

شکل ۱-۲۹- اسکولکس و بند بارور دیپیلیدیوم کانینوم...........................................................۴۸

شکل ۱-۳۰- سیرتکاملی دیپیلیدیوم کانینوم..............................................................................۵۰

شکل ۱-۳۱- اسکولکس و بند بالغ  و بارور مزوسستوئیدس لینه آتوس................................۵۱

شکل ۱-۳۲- سیرتکاملی مزوسستوئیدس لینه آتوس................................................................۵۲

شکل ۱-۳۳- بند بالغ اسپیرومترا مانسونوئیدس.........................................................................۵۳

 شکل ۱-۳۴- سیرتکاملی اسپیرومتر امانسونوئیدس...................................................................۵۴

فصل سوم: موادوروشها

شکل ۳-۱- منطقه مورد مطالعه.....................................................................................................۷۲

فهرست جداول

فصل اول: کلیات

جدول ۱-۱- نماتود و سستودهای روده‌ای گزارش شده از گوشتخواران ایران........................۳

جدول ۱-۲- میزبانهای نهایی اكینوكوكوس گرانولوزوس..........................................................۳۶

جدول ۱-۳- سویه های اكینوكوكوس گرانولوزوس....................................................................۳۷

جدول ۱-۴- اشکال مختلف اکینوکوکوزیس در انسان..............................................................۴۳

جدول ۱-۵- میزبان‌های نهایی اکینوکوکوس مولتی لوکولاریس............................................۴۴

فصل چهارم: نتایج

جدول ۴-۱- میزان شیوع کرمهای روده ای در سگ‌های ولگرد شهرستان مشهد...............۷۸

جدول ۴-۲- شیوع کرمهای روده‌ای در رابطه با جنس درسگ های ولگرد..........................۸۱

جدول ۴-۳- شیوع کرمهای روده‌ای در رابطه با سن درسگ های ولگرد..............................۸۲

فصل پنجم: بحث، نتیجه گیری وپیشنهادات

جدول ۵-۱- میزان شیوع کرم‌ های دستگاه گوارش سگ ‌های مناطق مختلف ایران.........۸۹

جدول ۵-۲-میزان شیوع اکینوکوکوس گرانولوزوس در سگ‌های مناطق مختلف ایران.....۹۰

جدول ۵-۳-میزان شیوع توکسوکارا کانیس در سگ‌های مناطق مختلف ایران...................۹۱

فهرست نمودارها

فصل چهارم: نتایج

نمودار۴-۱- میزان آلودگی کل(درصد)..........................................................................................۷۷

نمودار۴-۲- میزان شیوع کرم های روده ای در سگ‌های ولگرد شهرستان مشهد..............۷۹

نمودار۴-۳- تعدادکل نمونه‌ های نر و ماده(درصد).....................................................................۸۰

نمودار۴-۴- تعداد نمونه ‌های بالای یک سال و زیر یک سال(درصد)....................................۸۰